Starożytny Egipt kojarzy się z piramidami, Sfinksem i oczywiście mumiami.
Wielkie, piękne sarkofagi w środku zdobiona trumna a w niej owinięte w bandaże ciało faraona. Zabalsamowane, wysuszone i w ten charakterystyczny sposób zniekształcone przez balsamistów oraz czas.
Wciąż jednak widać indywidualne cechy człowieka, którym mumia kiedyś była.
Kiedyś – nim pozbawiono ją wszelkiej wilgoci.

Faraon XIX dynastii Seti I
Żył w XIII w p.n.e. Ojciec Ramzesa Wielkiego. Sam powinien też być nazywany „Wielkim”
Źródło

Do niedawna uważano… hm… przyjęto po prostu, że w starożytnym Egipcie, pierwsze mumie powstałe w wyniku balsamowania, pochodzą mniej więcej z 2500 p.n.e.  Zaś mistrzostwo w konserwacji ciał, osiągnęli egipscy balsamiści  w okresie  2000-1600 p.n.e.

Robili to tak dobrze, że do dzisiaj przetrwało wiele mumii władców i możnych z  dawnego kraju nad Nilem.

Znajdowano co prawda mumie dużo starsze niż  te, o których napisałam. Tak, bywały takie pochodzące sprzed ponad 3000 lat p.n.e. a nawet  ponad 4000 lat p.n.e. ale zakładano, że powstały w sposób naturalny. Bez ludzkiej ingerencji suchy piasek wysuszył ciało  i dzięki temu przetrwało do naszych czasów.

No bo przecież nikt tak dawno, nie mógł się znać na balsamowaniu, środkach antybakteryjnych, antygrzybicznych.

Pewien dociekliwy badacz o nazwisku Jones, choć nie ma imienia Indy,  grzebał w magazynach Muzeum Bolton i  znalazł tam wykopane 80 lat temu  resztki doczesne starożytnych Egipcjan.
Ciała jak to ciała zmumifikowane, były poowijane w szmaty.
Wiem powinnam pisać materiał, ale dzisiaj wygląda jak szmata, do tego był wyraźnie czymś upaćkany.
No to nasz Jones, zabrał się za sprawdzanie czym upaćkano  materiał na mumiach.

Mumiach powstałych przez wysychanie w piasku oczywiście, bo tak zakładano.

Wiecie, dawno to było, faraonów jeszcze nie było w Egipcie, balsamistów też nie znano, bo ten fach jeszcze nie powstał, nikt nie słyszał o konserwacji i takie tam czego to  starożytni według nas współczesnych mądrali nie mogli znać, wiedzieć i robić.

Żywica widoczna na tkaninie z badanego grobu z Mostagedda.
Źródło

Większy kawałek materiału badanego z Muzeum w Bolton.
Źródło

Okazało się jednak, że mumie w Egipcie jeszcze przed czasem faraonów były owinięte w tkaniny nasączone  mieszanką żywic, środków roślinnych i innych o składzie jak ten z czasów  mistrzostwa egipskiej sztuki balsamowania. Nie były to nieudolne próby a  znajomość fachu. Początki balsamowania w starożytnym Egipcie trzeba więc przesunąć o jakieś 1500 lat a może i dalej, bliżej 5000 lat p.n.e.
Ups! – że tak powiem.

Kto wie co odkryją jeszcze muzea, o wykopaliskach nie wspominając.
Bo te złośliwe muzealne pudła, ciągle coś wysypują i wycinają jakieś numery badaczom 😉

Szczegółowe wyniki badań znajdziecie  tu  Evidence for Prehistoric Origins of Egyptian Mummification in Late Neolithic Burials (ang)
Artykuły o odkryciu znajdziecie na Discovery News (ang)
i stronie Uniwersytetu w York (ang)

Beata